Kognitywistyka

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Dni z Mózgiem KUL. Program

Dni z Mózgiem KUL

jest to ogólnopolska konferencja naukowa organizowana w ramach międzynarodowego Brain Awarness Week. Wykłady mają na celu zwrócenie uwagi opinii publicznej na zagadnienia związane z prawidłowym i patologicznym funkcjonowaniem mózgu oraz podkreślenie konieczności badań w tej dziedzinie ze względu na duży wpływ zaburzeń w funkcjonowaniu mózgu na jakość życia. Konferencja ma także na celu popularyzację nauki i stwarza możliwość do dyskusji nad obecnym stanem wiedzy na temat mózgu.

Dni z mózgiem 2018 na KUL
Dni z mózgiem 2018 na KUL

Wykłady kierowane są głównie do studentów, chociaż zapraszamy również młodszych uczniów lub inne zainteresowane osoby. Uczestnictwo w wykładach jest bezpłatne.

Dni z mózgiem KUL

#2018 Program

Środa, 14 marca 2018

[toggle_box]

[toggle_item title=”15:00 – 16:30 prof. Grzegorz Króliczak, UAM – Neuronalne podłoże kontroli działań z użyciem narzędzi prostych i złożonych” active=”true”]

Umiejętność tworzenia i spontanicznego korzystania z narzędzi złożonych, dla których podejmowane czynności manualne nie przekładają się wprost na ich działanie i realizowane funkcje, przysługuje raczej tylko gatunkowi ludzkiemu. Tymczasem, podłoże neuronalne oraz jego wkład w przygotowywanie i monitorowanie działań z ich użyciem nie zostało eksperymentalnie zbadane. Nasza wiedza ogranicza się głównie do wyników badań porównawczych oraz spekulacji ewolucyjno-filozoficznych, wskazujących na doniosłą rolę dolnego płacika ciemieniowego (IPL). Hipoteza o jego wkładzie w planowanie oraz kontrolę chwytu i właściwego użycia narzędzi złożonych oraz ich porównanie z narzędziami prostymi i przedmiotami kontrolnymi (dla których kinematyki ruchu dłoni/palców przekładają się wprost na „mechanikę ich użycia”) została przetestowana przy pomocy obrazowania funkcjonalnym rezonansem magnetycznym (fMRI) u osób praworęcznych. Choć uzyskane wyniki wskazują na znaczącą rolę przednich podpodziałów IPL, a konkretniej przedniego zakrętu nadbrzeżnego, towarzyszy mu wsparcie z przednich oraz środkowych podpodziałów bruzdy śródciemieniowej oraz kory wzrokowej i czuciowej. Co ważniejsze, cała ta sieć była angażowana istotniej w egzekucję chwytu, a nie jego planowanie, czy też samo użycie narzędzia, niezależnie od wykorzystywanej ręki. Rezultaty te, wspierając ideę krytycznego wkładu IPL, podkreślają rolę prospektywnego kodowania celu działania już podczas wstępnych interakcji manualnych z przedmiotem złożonym. Cel ten jest jednak osiągany w interakcji z innymi obszarami kory mózgowej.

[/toggle_item]
[toggle_item title=”17:00 – 18:30 dr hab. Kamil Imbir, UJ – Jak przebiegają relacje między emocjami i procesami poznawczymi? Spojrzenie z perspektywy systemu doświadczeniowego i racjonalnego” active=”true”]

Chociaż tradycyjnie mówimy o emocjach i poznaniu jako o dwóch odrębnych procesach, to wyniki współczesnych badań wskazują na silne połączenie pomiędzy tymi obszarami pracy umysłu. Bardzo interesujących tropów dla zrozumienia tego jak emocje kształtują nasze poznanie dostarczają nam też tak zwane dwusystemowe teorie umysłu rozróżniające w obrębie każdego z obszarów procesy automatyczne i kontrolowane, które prowadzą do powstawania emocji jak też do podejmowania określonych decyzji, myślenia, wnioskowania itd. Naturalną pokusą jest sprawdzić jak zastosowanie takiego podejścia wpłynie na poszerzenie naszej wiedzy o relacji emocja-poznanie, tym bardziej, że zrozumienie tego w jaki sposób oba procesy współdziałają da nam wgląd w ogólne zasady pracy umysłu.

[/toggle_item]
[/toggle_box]

 

Czwartek, 15 marca 2018

[toggle_box]

[toggle_item title=”9:30 –  14:00 – panel studencko-doktorancki” active=”true”]

Część I: 9:00 –10:00
  • Natalia Jakubowska UW, Ewa Wiwatowska UG, dr Łukasz Okruszek UW , PAN – Czy “inteligentny” znaczy “bardziej ludzki”? Porównanie potencjałów wywołanych podczas gry w ultimatum z trzema rodzajami ofertodawców.
  • Luiz do Valle Miranda KUL – Hominin family, developmental plasticity and an integrative framework for developmental and evolutionary psychology
  • mgr Łukasz Blechar UMCS – Human Computer Integration
Część II: 10:10 – 11:10
  • mgr Filip Stawski UG – Motoryka, emocje, poznanie, trzy zjawiska, jeden proces?
  • mgr Mateusz Tofilski UŚ – Empatia a odbiór dzieła sztuki w perspektywie kognitywistycznej
  • mgr Karolina Krzysztofik KUL – Nadreaktywność sensoryczna jako predyktor nasilenia symptomów ASD
Część III: 11:20-12:20
  • mgr Justyna Stępniak UAM – Znaczenie kwasu moczowego w chorobach neurodegeneracyjnych
  • Monika Grela UML, Aleksandra Sfora UML, Adrian Kuś UML – Nowy mechanizm kryjący się za schizofrenią
  • Adrian Kuś UML, Małgorzata Szypłowska UML, Monika Grela UML – Toksyna, która leczy- nowe leczenie migreny
Część IV: 12:30- 14:00
  • Monika Pietrzak KUL – Wyobrażenia o neurobiologii – Czy uczymy się przez całe życie?
  • Damian Grzegórski KUL – Fizyka kwantowa, a świadomość
  • Marta Glinka KUL – Komórki Schwanna i ich rola w odbudowie nerwów obwodowego i centralnego układu nerwowego
  • Bartosz Wójtowicz KUL – Czas –tylko poczucie, czy aż urojenie?

[/toggle_item]

[toggle_item title=”15:00 – 16:30 dr hab. Jakub Pawlikowski – Spór bioetyczny wokół kryteriów śmierci mózgowej” active=”true”]

Pół wieku po opublikowaniu tzw. harwardzkich kryteriów śmierci mózgu, spór wokół neurecentrycznych koncepcji śmierci mózgu oraz wyznaczenia ich klinicznych kryteriów nie słabnie. Pojawiają się zastrzeżenia kliniczne, etyczne i prawne, które przekładają się na orzeczenia sądowe i kontrowersje społeczne. W literaturze bioetycznej pojawiają się pytania czy śmierć mózgu nie jest w większym stopniu konstruktem społeczno-filozoficznym niż medycznym. Aby uporządkować dyskusję należy na problem spojrzeć z perspektywy biologicznego procesu umierania, a następnie wskazać na aksjomaty epistemiczne i ich konsekwencje, które w sposób istotny różnicują strony sporu.

[/toggle_item]
[toggle_item title=”17:00 – 18:30 lek. med. spec. seksuolog Bogdan Stelmach – Czy obecna kultura to tylko przepaść międzypokoleniowa, czy coś więcej? Jak pornografia zmienia wzorce myślenia i zachowań młodzieży” active=”true”]

W dobie internetu, szczególnie po pojawieniu się szybkiego transferu danych gwałtownie narasta konsumpcja pornografii. Wobec łatwości pozyskiwania treści pornograficznych z internetu, w dowolnym miejscu, na żądanie pojawił się aspekt upowszechnienia zjawiska, a zarazem problem niezbyt dobrze skatalogowanej wiedzy o jego zakresie. Szczególnie negatywną konsekwencją przemian w zakresie dostępności pornografii jest powszechny dostęp do pornografii obecnej w internecie dla dzieci i młodzieży.
Należy stwierdzić, że obecne badania naukowe zjawiska, rozwijające się burzliwie na całym świecie, pozwalają nam już w sposób udokumentowany obiektywnymi metodami naukowymi na określenie uzależnienia od pornografii jako jednego z rodzajów uzależnienia różniącego się od pozostałych innym czynnikiem zmieniającym nastrój. Uzależnienie to dotyczy tych samych struktur mózgowych – określanych jako układ nagrody co inne uzależnienia takie jak uzależnienie od alkoholu, środków psychostymulujących (kokaina, amfetamina, inne) i innych, prowadzące do tych samych konsekwencji w postaci utraty kontroli nad własnym zachowaniem, jego zmian, zmian w psychice, upośledzeniem czynności intelektualnych, w tym uczenia się.
Na szczególną uwagę zasługuje względnie niedawno opisane i udokumentowane za pomocą analizy naukowej zjawisko utrwalania się nabytych w przebiegu uzależnienia od pornografii zmian w morfologii mózgu. Zmiany budowy mózgu występują ponieważ posiada on gotowość do przebudowy poprzez dostosowywanie się do powtarzalnych ponad standardowych bodźców. Także w tym mechanizmie dochodzi do rozwijania takiej cechy odpowiedzi na bodźce jak ekskluzywność bodźca, wzrastająca tolerancja na bodziec.
Uzależnienie prowadzi do znalezienia się osoby uzależnionej w cyklu uzależnieniowym, obecności u tej osoby zachowań przymusowych (kompulsja), obsesyjnego myślenia o pornografii, w etapach wyższych zachowań dewiacyjnych wynikających z głębokich zaburzeń seksualnych. Należy stwierdzić, iż konsumpcja pornografii przez dzieci prowadzi do zmian szczególnych, ponieważ wszystkie te fatalne zmiany wbudowują się w osobowość i stają się czymś naturalnym, niejako częścią osoby jak jego inne stałe cechy, chociażby „łatwe denerwowanie się” czyli niski próg uruchamiania złości.
Na szczególną uwagę u dzieci i młodzieży zasługują zmiany takie jak: 

  1. Wbudowywanie wzorców wdrukowanych do własnej osobowości a wywiedzionych z obrazów pornograficznych postrzeganych w trakcie konsumpcji pornografii.
  2. Przeniesienie edukacji seksualnej do internetu i konsekwentne czerpanie wiedzy o seksualności człowieka z obrazu pornograficznego. 
Zmiany utrwalające się w dzieciństwie – obecnie przeciętny wiek zakażania się pornografią to 12 lat – mają wpływ na funkcjonowaniu przyszłych dorosłych obywateli w społeczeństwie. Należy jednak stwierdzić, iż wiek zakażenia pornografią konsekwentnie obniża się. Dzieci pięcio, sześcioletnie nie są już wyjątkiem. Wewnętrzne odniesienie konsumentów pornografii, szczególnie osób na wyższych stopniach uzależnienia jest szczególnie buntownicze wobec tradycyjnych norm kulturowych. Siedemdziesiąt procent konsumentów pornografii ciężko zaawansowanych (1 raz na tydzień) to osoby preferujące myślenie w polityce liberalne. Pornografia ma swój wpływ na zmiany w kulturze. Dla osób wychowanych na słowie pisanym, czytelników książek, czasopism i innych zmiany w kulturze są mało postrzegane ze względu na zmianę języka kultury ze słowa na obraz. Postrzeganie co dzieje się w kulturze mogą być niezrozumiałe, nieczytelne. Dokładna analiza teledysków, memów innych nośników obrazu pokazuje jak wiele zjawisk pochodzi wprost z pornografii. Normy obyczajowe zawarte w Kodeksie Obyczajowym zmieniają się gwałtownie. Świat w którym znacząca większość młodych ludzi nie jest zainteresowana jakimkolwiek kontaktem z płcią przeciwną to miejsce niezrozumiałe a jednak już w jakiejś części istnieje – wspomniane badania mówią, iż 70 % mężczyzn kawalerów Japończyków w wieku pomiędzy 23 a 35 lat nie są zainteresowani jakimkolwiek kontaktem intymnym z drugim człowiekiem. Trudno powiedzieć, bo to wymaga intensywnych badań socjologicznych czy jesteśmy już w fazie nieodwracalności, oby nie. Jednak jeżeli nie da się już cofnąć to warto chociaż wiedzieć czym jest ten Dżin, którego tak niefrasobliwie wypuściliśmy z butelki.

[/toggle_item]
[/toggle_box]

 

Piątek, 16 marca 2018

[toggle_box]
[toggle_item title=”15:00 – 16:30 – dr hab Maciej Trojan, UMK – Jak lateralizacja funkcjonalna mózgu wpływa na zachowanie różnych gatunków. Czy pomaga ona czy też przeszkadza w prowadzeniu badań z udziałem innych zwierząt” active=”true”]

Lateralizacja funkcjonalna mózgu u innych zwierząt jest często bardziej zaawansowana niż w przypadku naszego gatunku. Dzięki niej można zdobyć interesujące informacje na temat zachowania zwłaszcza jeśli w behawior zaangażowane są telesensory. Nie mniej bywa, że to właśnie lateralizacja – zwłaszcza ta motoryczna – prowadzi do wykrzywienia wyników uzyskiwanych badań.

Czy da się tego uniknąć?

[/toggle_item]
[toggle_item title=”17:00 – 18:30 – dr Andrzej Zykubek KUL – Mój starszy brat Neandertalczyk” active=”true”]

Neandertalczycy intrygowali uczonych od czasu, kiedy po raz pierwszy odkryto ich szczątki w 1856 r. Cały czas badacze znajdują kolejne – od Hiszpanii po centralną Azję. Liczą sobie one od 200 tys. do 30 tys. lat. I na tyle szacuje się okres istnienia tego gatunku. Około 600 tys. lat temu uległa rozdzieleniu pula genetyczna naszego wspólnego przodka i w konsekwencji wyewoluowali przodkowie Homo sapiens i neandertalczyków. Człowiek rozumny po raz pierwszy pojawił się w Europie około 44 tys. lat temu i razem z neandertalczykiem egzystowaliśmy na Starym Kontynencie przez kilkanaście tysięcy lat.
A sami neandertalczycy? No cóż, malowali ciała, ozdabiali je piórami, muszelkami i kościanymi naszyjnikami i upiększali jaskinie, w których żyli. Prawdopodobnie to oni wpadli na pomysł jak z roślinnych włókien upleść sznurek. Chowali zmarłych, produkowali narzędzia do obróbki skóry. I wiele wskazuje na to, że potrafili mówić znacznie wcześniej niż ludzie. Mało tego. Okazuje się, że mamy w sobie neandertalskie warianty genów. Ile? Co najmniej 80, ale pewnie więcej.
Dlaczego wobec tego my osiągnęliśmy taki sukces, a oni wyginęli? Co mówi nam genom naszych przodków i genom neandertalczyków?
Zapraszam na antropogenetyczną wyprawę, w czasie której zastanowimy się nad naszą filogenetyczną historią, a przewodnikami będą najnowsze odkrycia archeologów i mapy genetyczne.[/toggle_item]
[/toggle_box]

 

Miejsce

  • Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Centrum Transferu Wiedzy, sala CTW-114

Organizatorzy:

  • Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
  • Studenckie Koło Neuronauk KUL

 

Print Friendly, PDF & Email