Seminarium 4: Rola hormonów w ewolucji mózgu społecznego

Jednym z zasadniczych pytań zadawanych w ramach intensywnie rozwijających się neuronauk jest to dotyczące ewolucji zachowań społecznych. Uczeni pytają, w jaki sposób doszło do powstania w toku ewolucji takich zachowań jak troska, przywiązanie, więzi i relacje społeczne.

Badacze są dziś zgodni, że korzyści płynące z uspołecznienia są kluczowe dla ewolucji. Niektórzy (jak np. Martin Novak z Harvard University) wskazują wręcz na trzy filary ewolucji – mutacje, naturalna selekcja i kooperacja.

Badania prowadzone od kilku dekad na zwierzętach wskazują, że tym, co wydaje się być zasadnicze dla ewolucji mózgu społecznego są neurohormony takie, jak oksytocyna i wazopresyna argininowa a także endogenny system opioidów. Okazuje się, że oksytocyna odgrywa istotną rolę nie tylko w fizjologicznych procesach związanych z ciążą, porodem i laktacją, ale także w transformacji żeńskiego mózgu w mózg matczyny, co jest zasadniczym krokiem na drodze ewolucji zachowań społecznych i moralności. Oksytocyna jest także odpowiedzialna za tworzenie trwałych więzi z partnerem oraz wykazuje pośredni i bezpośredni wpływ na rozwój mózgu, a w szczególności kory mózgowej zarówno w sensie ontogenetycznym, jak i filogenetycznym.

Prowadzone eksperymenty wskazują na silne zakorzenienie społecznych tendencji człowieka w warstwie przyrodniczej.

5 listopada br. w ramach Seminarium z cyklu Kognitywistyka i Antropologia porównawcza dr Justyna Herda (Instytut Filozofii Przyrody i Nauk Przyrodniczych KUL) wygłosi wykład pt. Rola hormonów w ewolucji mózgu społecznego – Gmach Główny KUL, s. 224, godz. 16:00.

Justyna Herda jest adiunktem w Katedrze Filozofii Nauk Przyrodniczych. Jest absolwentka Wydziału Filozofii KUL na kierunku filozofia w zakresie filozofii przyrody. W 2009 roku uzyskała tytuł naukowy doktora nauk humanistycznych w zakresie filozofii. Jej zainteresowania naukowe dotyczą zagadnień z obszaru filozofii przyrody i neurofilozofii, takich jak natura umysłu, świadomości oraz natura ludzka w kontekście teorii ewolucji. Obecnie prowadzi badania w ramach grantu Narodowego Centrum Nauki „Osobliwość ewolucyjna natury ludzkiej. Studia porównawcze z zakresu antropologii i etologii nad językiem, komunikacją, umysłem i działaniem ludzi i zwierząt.”