Poprzednia część z serii znajduje się pod tym adresem – https://kognitywistyka.kul.pl/efekt-sieciowy-preludium/

Czym jest efekt sieciowy?

Zastanawialiście się kiedyś co stoi za sukcesem wielu najbardziej wpływowych i znaczących współczesnych firm technologicznych np. PayPala, Microsoftu, Facebooka, Google? Choć różnią się pod wieloma względami mają jedną cechę wspólną, która definiuje je wszystkie i leży za ich sukcesem.

Od kiedy zacząłem zgłębiać temat efektu i powolne odkrywać różnorodne poziomy sieci, złożonych z wielu często bardzo skrajnych zależności, rozumiem mnogość korelacji w dynamice społeczno-technologicznej. Wiedza na temat efektu sieciowego, jego licznych konfiguracji i zależności pozwala spojrzeć na wiele zagadnień, sytuacji, konceptów zupełnie z innej perspektywy.

Efekt sieciowy jest pojęciem z zakresu ekonomii i biznesu. Zjawisko to opisuje sytuację, gdy dołączenie nowego uczestnika do sieci zwiększa wartość dla innych uczestników struktury, np. każdy nowy użytkownik telefonu rozbudowywał sieć lub przykład teraźniejszy im więcej użytkowników elektrycznych samochodów tym więcej stacji ładujących. Efekt sieciowy wykorzystywany jest przez takie serwisy jak: Facebook, Twitter, Youtube itp., czy w rozwiązaniach opartych o blockchain.

Efekt sieciowy może wytworzyć zjawisko zasady podczepienia to znaczy adaptacja jakiegoś fenomenu przez ludzi wzrasta wraz proporcjonalnie do tego ilu ludzi zaangażowało się w dane zjawisko.
Siła zjawiska sieciowości.

Firmy, których modele biznesowe zbudowane są wokół efektów sieciowych mają tendencję do dominacji na swoim rynku, i to dominacji w sposób globalny. Według badań przeprowadzonych przez firmę NFX, przedsiębiorstwa technologiczne wykorzystujące efekt sieciowy są odpowiedzialne za wniesienie 70% wartości do świata od kiedy powstał Internet w 1994 roku. Mimo, że biznesy wykorzystujące efekt sieciowy są znaczącą mniejszością wszystkich firm na świecie to ich wkład w gospodarkę światową jest przeogromny.

Polska, a efekt sieciowy

Może algorytm mojej wyszukiwarki Google ma skrzywienie albo to ja za mało szukam, ale gdy wpisuje frazę “efekt sieciowy”, Moim oczom ukazuje się m.in. kilka krótkich.., baaaardzo krótkich artykułów oraz kilka ciekawszych choć też niezbyt rozbudowanych esejów, które warto jednak przeczytać. Jeśli chcieliśmy dowiedzieć się coś o tym zjawisku najlepszym rozwiązaniem byłoby przeszukiwanie stron anglojęzycznych.
Zapewne wielu z nas słyszało w swoim życiu na przykład takie oto słowa “żeby się tam dostać trzeba mieć plecy” albo “… po znajomościach”. Jak myślę możemy z tego wywnioskować, osoby z naszego otoczenia wiedzą, że coś jest na rzeczy, ale nie rozumieją ukrytej złożoności jaka za tym stoi, czym efekt naprawde jest, jak działa, jakie ma typy i jak budować sieci oraz jak je utrzymywać. Co więcej bardzo mała liczba firm chce dzielić się drogocennym doświadczeniem związanym z efektem, przez co wiele osób, wielu przedsiębiorców nie rozpoznaje z jakim rodzajem efektu sieciowego ma do czynienia w swojej branży, a jeszcze mniej rozumie jego wielowymiarowe działanie.

Rodzaje efektów – mapa

Jak już zapewne wiesz uproszczoną definicją pojęcia efektu sieciowego jest to, że zachodzi on, gdy produkt lub usługa staje się bardziej wartościowa wraz ze wzrostem użytkowników.

Poniższy rysunek przedstawia rodzaje efektów z ich własnymi wzorcami, w które za chwilę zanurkujmy, ale zanim to zrobimy kilka aspektów, na które warto zwrócić uwagę. Mapy nie należy brać jako niepodważalnej prawdy, jest ona punktem początkowym dla lepszego zrozumienia zagadnienia i dalszych dyskusji. Zwizualizowanie tego o czym dalej tu napiszę jest w stanie dać potężną wiedzę, która pomoże w budowaniu wspaniałych firm. Dla founderów, którzy patrzą w przyszłość, gdzie zbudować chcą konkurencyjną korporację zdolność do identyfikowania oraz rozumienia efektów sieciowych jest bezcenna.
Warto też nadmienić, że efekt sieciowy to nie efekt wirusowy, pierwszy jest strategią budowania odporności przedsięwzięcia, a drugi pomaga nam zdobyć nowych użytkowników za darmo, oba mają zupełnie inne założenia i wzory wdrożenia. Często możemy zauważyć, że te same firmy używają kilku efektów jednocześnie, to znaczy iż różne typy nie wykluczają się wzajemnie. Typy te są jak kolory, a Twoja firma/startup jest jak dzieło sztuki, gdy malujesz obraz lepiej znać i mieć pełną paletę barw.

Dobrze, przejdźmy teraz do samej mapy. Poniżej prezentuję trzynaście typów efektów sieciowych, typy te zostały zidentyfikowane przez przedstawicieli i pracowników firmy NFX. Te trzynaście wariantów będzie punktem wyjściowym do dyskusji na temat efektów sieciowych.

W kolejnym artykule opiszę czym są ukazane powyżej typy, jakie mają właściwości i w jaki sposób są wykorzystywane.

Źródła:
https://www.nfx.com/post/network-effects-manual
https://pl.wikipedia.org/wiki/Zasada_podczepienia