To jak się starzejemy zależy od wielu czynników i u każdego z nas przebiega inaczej. U niektórych osób zdolności poznawcze są zachowane nawet w późnej starości. Niestety u części z nas dość szybko ulegają pogorszeniu. Ten rodzaj starzenia się jest głównie związane ze zmianami metabolizmu. By zrozumieć indywidualne różnice i sam proces starzenia się mózgu trzeba jednak zbadać wiele czynników.

UTRATA PALIWA – starzenie się a glukoza

Siłą napędową mózgu jest glukoza. Wraz z wiekiem jednak zmienia się jej zużycie. Gdy jesteśmy dziećmi część jej zużywamy na procesy dojrzewania, część zaś zostaje przeznaczona na codzienne czynności umysłowe. Jednak wraz z wiekiem się nasze procesy rozwojowe słabną. Wiąże się to m.in. ze zmniejszeniem tlenowej glikolizy, a więc ograniczeniem dostarczania energii do komórek.

Oczywiście zarówno mózg kobiety i mężczyzny starzeją się wraz z wiekiem chronologicznym. Jednakże kobiety wydają się zachowywać dłużej młodzieńcze cechy mózgu , co wspierają wyniki badań dotyczących ekspresji genów. Ponadto w przypadku tej płci obserwuje się wraz z wiekiem mniejsze zmiany genów związanych z produkcją energii i syntezą białek.

KOBIETY SĄ MŁODSZE?

Naukowcy z WUSM (Washington University School of Medicine) przeprowadzili badania, które sugerują, że mózg kobiecy jest przeciętnie prawie 4 lata młodszy od męskiego.

W ich badaniach brało udział 205 osób w wieku od 20 do 82 lat w celu ustalenia metabolicznego wieku ich mózgu. By zbadać wpływ płci badacze zastosowali wieloparametryczne metaboliczne obrazowanie mózgu. Do tej pory badania głównie opierały się na pośmiertnych analizach, których część była ze sobą sprzeczna. Przyjęta zaś przez naukowców z WUSM metoda pozwala na obserwację in vivo. Na podstawie uzyskanych danych stworzyli oni specjalny samouczący się algorytm, który oblicza metaboliczny wiek mózgu. Następnie algorytm ten zestawia wiek metaboliczny z chronologicznym danej osoby. Dzięki temu można dowiedzieć się czy dana osoba jest „mózgowo młodsza” niż na to wskazuje jej data urodzenia.

Ich wyniki sugerują, że niezależnie który okres dorosłego życia porównamy, kobiecy mózg i tak jest młodszy od męskiego przeciętnie o 3.8 roku.

U kobiet neotenia mózgu (czyli spowolnienie fizjologicznych zmian dotyczących faz rozwoju) jest obecna we wczesnej dorosłości i utrzymuje się aż do starości. Ponadto naukowcy sugerują, że różnice płciowe w czasie rozwojowej wpływają na dalsze etapy starzenia się mózgu.

JESZCZE WIELE PRZED NAMI…

Posiadanie przez kobiety „młodszego metabolicznie” mózgu może wyjaśniać lepsze wyniki starzejących się kobiet w testach kognitywnych, jak wolniejszy spadek pamięci. Jednakże na razie powody różnic międzypłciowych jeszcze nie są znane. Między innymi może być za to odpowiedzialna odmienna gospodarka hormonalna czy nawet wpływ społeczny lub różne style życia. Aczkolwiek w przyszłości, wyniki badań, takich jak przytoczone, mogą pomóc opracować metody przewidywania ryzyka wystąpienia problemów kognitywnych na różnych etapach życia. Badania te jednak przybliżają nas znacznie do zrozumienia starzenia się mózgu.

Opracowane na podstawie:

Goyal MS, Blazey TM, Su Y, Couture LE, Durbin TJ, Bateman RJ, Benzinger TLS, Morris JC, Raichle ME, Vlassenko AG. Persistent metabolic youth in the aging female brain. Proceedings of the National Academy of Sciences. Week of Feb. 4, 2019.

źródło grafiki : https://bigideas.ucdavis.edu/sites/g/files/dgvnsk2276/files/styles/sf_title_banner/public/2018-07/brain-health-dementia-prevention-alzheimers-disease-prevention-cognitive-training-for-mental-fitness-healthy-aging.jpg.jpg?h=77dfdf51&itok=IV49qrdD